Thursday, September 18, 2025
पोळीचा लाडू !
पोळीचा लाडू !
अगदी मॉन्टेसरी पासून प्राथमिक शाळेपर्यंत दररोज पोळीचा लाडू डब्यात देत असे आई. जाड साखर, तूप आणि कुस्करलेल्या पोळीचा तो स्वाद अजूनही जिभेवर रेंगाळतो आहे ! मला माहीत आहे की तुम्हीही कित्येक वेळी त्याचा आस्वाद घेतला असणार, पण मला त्याच्या पुढचे बरेच काही सांगावेसे वाटतेंय आज देखील. आधी पोळीचा लाडू, (अधून मधून धम्मक लाडू ), मग रव्या-बेसनाचे डिंकाचे हळीवाचे बुंदीचे नि मोतीचूराचे लाडू आपल्या चांगले परिचयाचे आहेत. आमच्या इन्दोर उज्जैनकडे ‘दूध-मिश्रीचे’ लड्डू खूप स्वस्त नि मस्त मिळत. तिकडचाच ‘चूरमे का लड्डू’ तर लाजबाब असतो अजूनही. गोंवऱ्यांवर खरपूस भाजलेल्या बाट्यांचा भुगा नि गूळसाखर आणि भरपूर साजूक तूप मिश्रित हे लड्डू तुम्ही खाल्ले नसतील तर क्या चखा भिया ? तिकडच्या गणेश मंदिरांत मोदक पेढे न चढवतां लड्डू प्रसाद देण्याची प्रथा आहे पूर्वीपासून. असो.
नंतर नंतर पोळीच्या लाडवांची जागा पोळीच्या रोल ने घेतली. तूप-मीठ, गुळ-तूप, चटणी, कोरडी भाजी किंवा नुसता लोणच्याचा ‘खार’ हे पोळीरोल सहज सामावून घेत आलेत. खूप सुटसुटीत असतात हो हे केव्हाही कुठेही खायला ! आपले हे पोळीरोल पाहूनच पाश्चिमात्त्यांनी ‘रॅप्प’ शोधून काढले नि त्यांत भाजीपाला, चीज, मश्रूम वगैरे सगळा मालमसाला किंवा कचरा भरून. आपल्याकडे बॅन्जो किंवा अंड्यांच्या गाड्यांवर भुर्जी बरोबरच ‘फ्रॅन्की’ हा प्रकार सुरू झाला.
पहा, पोळीच्या लाडूचे किती विविध अवतार प्रकट झालेत ते ! !
रहाळकर
१८ सप्टेंबर २०२५.
Monday, September 15, 2025
झाडाचं खेड -उत्तरार्ध !
झाडाचं खोड - उत्तरार्ध !
काल मी एक फोटो टाकून तुम्हाला आवाहन केलं होतं की हे चित्र पाहून तुमच्या मनात काय काय आलं ते जर कळवलंत तर मजा येईल. मला मनापासून आनंद होतोय् की खूप छान छान वाचायला मिळालं कालपासून. अनेकांनी उभे आंगठे दाखवून आपली प्रतिक्रिया नोंदवली असली तरी काही सुहृदांनी मोजक्या शब्दांत बहार घडवून आणली खरी, यासाठी मी कृतज्ञ आहे.
वास्तविक ते निष्पर्ण आणि वाळलेले खोड पाहून माझ्या मनांत दोनच तरंग उठले होते - एकतर त्या एकट्याचे आकाशांत उंच उभे असणे नि दुसरी त्याची न दिसणारी पण खोलवर रूजलेली पाळेमुळें ! अर्थात सर्वात आधी आठवली की अटलजींची कविता - ‘हे प्रभु इतनी ऊंचाई भी मत देना की……वगैरे. मात्र लगेच हेही लक्षात आले की त्याची उंची कितीही असली तरी मुळें खोलवर जमीनीच्या कुशीत लपून आहेत ते.
तशा इतरही भावना उफाळून आल्या असल्या तरी सुहृदांच्या उत्स्फूर्त प्रतिक्रिया तुम्हाला सांगितल्याशिवाय मला चैन पडणार नाही.
सबब -
श्रीमान चिमणपुरे सर
“गेले ते दिन गेले. कधी काळी मी बहरलो होतो या वर कुणी विश्वास ठेवणार नाही. माझ्या सावलीत अनेक विसावत असत. माझी पाने ,फांद्या मला सोडून गेल्या. नभातील ढगांकडे मी अजूनही आस लावून ऊभा आहे या आशेने की ते माझ्या साठी दोन अश्रू ढाळतील. मी व मानव दोघांचेही याबाबतीत सारखेच आहे..
मुळे व मुले साथ देतात तो पर्यंत तग धरून ऊभे राहायचे. परंतु दोघांमधील फरक असा की खोड मजबूत असेल तर मी खंबीर पणे उभा राहातो तर मनुष्य खोड (वाईट संवय)असेल तर कोसळतो.🙏🏻”
श्री विकास फाटक
“Both are standing straight & tall than others”
उषा रहाळकर
“वार्धक्याकडो झुकलेले हे झाड असं सूचित करते की “ माझ्या सारखेच तुम्ही वृध्द झाल्यावरही ताठ मानेने जगा”,
केवढा मौलिक संदेश🙏🏻”
सौ. अनघादेवी इनामदार
“शिशिर कितीक आले गेले । *तो* शिशिर दाहक होता। पाने सारी गळून गेली अन् चिमण्या सार्या उडून गेल्या।।
ना पालवी फुटली ना ही चिमण्या परतुनी आल्या!”
सौ. शोभा गोसावी
“जणू आकाशा कडे झेपावत आहे ,जणू गवसणी घालायला निघाले”
श्रीमान देशपांडे काका
“खोडाबद्दल लिहिण्याची खोड मला न च सुचली!”
सौ. मंजिरी सबनीस
“उभा असे तो वृक्ष थोर
आयुष्य संपले, फांद्या कोरड्या, हिरवळ गेली, पालवी गळाली, पण आजही तो डौलात उभा, आकाशाकडे पाहत, शांतपणे, निमूटपणे.
वादळे आली, पाऊस बरसला, ऊन तापले, थंडी वाजली, त्याने सारे सोसले, अखंडपणे, अविचलपणे.
त्याच्या खोडात आजही, आठवणी दडलेल्या, पक्षांच्या किलबिलाटाच्या, प्रेमाच्या गोड क्षणांच्या.
तो वृक्ष, एकटा उभा, तरीही देतो संदेश, जीवनात चढ-उतार येतात, पण धैर्याने सामोरे जावे, शेवटपर्यंत उभे राहावे डौलात शांततेने.”
अजूनही येत आहेत, तूर्तास थांबतो !
रहाळकर
१५ सप्टेंबर २०२५.